GİRESUN İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

Konut Mimarisi

Şebinkarahisar ilçesinde tescil edilmiş 22 adet geleneksel konut örneği vardır. Bu konutlara, kültür envanteri kitabının ikinci cildi olan Giresun Evleri kitabında yer verilecektir. Burada fikir sağlaması bakımından Şebinkarahisar evlerinin genel özelliklerinden kısaca bahsetmek yerinde olacaktır.

Malzeme bakımından: Zemin katlarda beden duvarlarının taşla örüldüğü, üst katlarda bağdadi sistemin kullanıldığı, duvar yüzeylerinin toprak, saman ve kireç karışımlı sıva ile sıvandığı;

Teknik bakımdan: zemin katlarda kâgir (yığma taş), üst katlarda bağdadi sistemin yoğun bir şekilde kullanıldığı;

Plan Bakımından: “Karnı Yarık” da denilen ve yapıyı ortadan ikiye bölen, iki tarafta odaların dizili olduğu iç sofa plan tipinin en çok tercih edilen plan tipi olduğu; sofanın iki ucunda da konsollarla desteklenen sofa çıkmalarının bulunduğu;

Cephe düzenlemesi bakımından: zemin üzeri bir kat olarak tasarlanan evlerin üst katının çatı katı şeklinde düzenlendiği, bazı evlerde yörede köşk oda olarak isimlendirilen çatı arası katının bulunduğu, evlerde giriş cephesinin sofa çıkması ile vurgulandığı, çıkmaların ön cephelerinde iki, yan cephelerinde birer adet ½ oranlı pencerelerin yer aldığı, evlerin çoğunda bu pencerelerin sonradan büyütülerek biçim bakımından kareye dönüştüğü, aynı uygulamanın oda pencerelerinde de görüldüğü, çıkmaların üzerinin üçgen alınlıkla sonlandığı, evlerin giriş kapılarının iki kanatlı olduğu, her kanatta düşey dikdörtgen biçimli uzun birer tablanın bulunduğu, cephelerin kat ve köşelerinin ahşap silmelerle vurgulandığı, özellikle saçak altlarının cepheden hafif dışa taşırılarak ön plana çıkarıldığı;

İç mekân kurgusu bakımından:İç mekan bölümlemelerinin bağdadi sistemle gerçekleştirildiği, oda tavan ve taban bölümlemelerinin ahşap olduğu, oda kapılarının tek kanatlı ve ahşap olduğu, yatay ve düşey yönlü dikdörtgen biçimli kapı tablalarının baklava dilimi motifi ile süslendiği, odalarda yüklük, gusülhane, ocak, raf, dolap gibi elemanların yer aldığı,

Örtü bakımından: Evlerde dört omuzlu kırma çatı ya da beşik çatının tercih edildiği, iklim şartları nedeni ile çatıların yüksek tutulduğu, yüksek çatılı evlere çatı arası katının ilave edildiği,

Süsleme bakımdan: İç mekânda oda kapıları ve dolap kapaklarında geometrik bezemelerin görüldüğü, bazı evlerin başodalarında göbekli ahşap tavan uygulamasının bulunduğu anlaşılmaktadır. 

Yukarıda bahsedilen özellikleri ile Şebinkarahisar evleri, Anadolu konut mimarisinde önemli bir yere sahiptir.

Geleneksel Şebinkarahisar Evleri